MILLINGERWAARD
Deze uiterwaard ligt in een binnenbocht van de rivier de Waal. De rivier stroomde duizenden
jaren lang zonder dijken door een breed stroomdal. Ruim 3000 jaar geleden verscheen de mens op het toneel.
Vanaf ongeveer 1300
na Christus begon
hij dijken aan te leggen om zo veiliger te kunnen wonen. De rivier werd in een keurslijf gedwongen. Toch kwam het regelmatig voor dat de dijken doorbraken. Dat gebeurde bijvoorbeeld bij extreem hoogwater of door ijsgang.Het land tussen de rivier en de dijk - de uiterwaard- kwam veel vaker onder water te staan. Telkens werd daarbij een laagje klei afgezet. Die klei werd en wordt nog steeds gebruikt voor de baksteenindustrie; vandaar het grote aantal steenfabrieken langs de Nederlandse rivieren.De uiterwaard was eeuwenlang in gebruik als landbouwgrond: door de klei was de grond er erg vruchtbaar.
De laatste overstroming in het gebied vond plaats in 1926. Sindsdien zijn de dijken verder versterkt. Toch dreigde in 1995 een nieuwe watersnood. Het water stond centimeters onder de top van dijk en de Ooijpolder werd geëvacueerd. Zo ging het niet langer: je kunt de dijken niet eindeloos verhogen. Ook is de verwachting dat door de opwarming van de aarde meer neerslag zal vallen en hoogwaterstanden nog veel vaker zullen gaan optreden. Het werd tijd voor nieuw beleid. De mens kan de strijd tegen het almaar wassende water niet winnen. met dijken alleen. Er werd besloten de rivier meer de ruimte geven.
Een van de maatregelen was het ontkleiien van de uiterwaard. Door het weghalen van het vaak metersdikke kleipakket kan het water bij hoge standen daarin worden opgevangen en worden de dijken niet langer bedreigd. Bijkomend voordeel voor de natuur is dat door het afgraven van de vruchtbare klei de oorspronkelijke zandbodem weer tevoorschijn komt. Positief voor planten, want er geldt: hoe armer de grond, des te rijker de plantendiversiteit.
Zo werd la
ndbouwgrond omgezet in
zogenaamde ‘nieuwe natuur’
.
Staatsbosbeheer
beheert de Millingerwaard en de natuur mag haar gang gaan . Maar toch niet helemaal... Want de Millingerwaard mag niet dichtgroeien met bomen, die de stroming van het water belmmeren.
Om dat voorkomen lopen er ' grote grazers' rond, Konikpaarden en Gallowayrunderen, die jonge boompjes kort houden. De dieren
lopen het
hele jaar door buiten
en verzorgen zich helemaal zelf. Ook zijn er zo'n vijftien jaar gleden bevers uitgezet en die knagen menige boom om
.
Uniek voor Nederland zijn de rivierduinen in de Millingerwaard. Door een gelukkige combinatie van waterstroming en wind zijn hier metershoge zandduinen ontstaan, die nog elk jaar aangroeien.
Op die
duinen heerst een heel bijzonder ‘microklimaat’: warm, droog en voedselarm. Daardoor staan daar planten die elders niet of nauwelijks voorkomen.Pal aan de rivier staat Woodhenge, een
tiental oude eiken (8400 jaar oud) die enkele jaren geleden uit de Waal zijn
opgebaggerd. Omdat ze zo lang onder de rivierklei hebben
gelegen, zijn
ze geconserveerd. Rechtop gezet vormen ze nu een markant beeld in het landschaap.
Er is nog zoveel meer te zien in de Millingerwaard…
Maar ga beslist ook een kijkje nemen bij de zwarte populieren op het strand bij de Theetuin. Daar staat een aantal zwarte populieren , met hun wortels onbloot door het water. Een sprookjesbos, dat lijkt op een mangrovewoud.
En, struinen mag!
